lek. wet. Anna Klimczak – konsultant ds. urologii, nefrologii oraz endokrynologii weterynaryjnej
Facebook: Nefrologia weterynaryjna
Choroba Addisona – niedobory hormonalne
Główną przyczyną tej choroby jest autoagresja, związana najczęściej z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Organizm zaczyna wytwarzać przeciwciała, które niszczą własne tkanki. W tym przypadku – komórki kory nadnerczy.
Choroba Addisona to niedoczynność kory nadnerczy, w wyniku której dochodzi do niedoboru kortyzolu oraz aldosteronu – hormonów, które są produkowane właśnie przez korę nadnerczy. Choroba ta, w przeciwieństwie do zespołu Cushinga, jest raczej chorobą psów młodych. Rasy psów predysponowane do tej choroby to przede wszystkim pudle olbrzymie. Natomiast ja, podczas swojej praktyki weterynaryjnej, widziałam już chyba psa każdej rasy z tą przypadłością: mieszańce, buldogi francuskie, posokowce. Co ciekawe, psy, które są predysponowane do zespołu Cushinga rzadko mają chorobę Addisona.
Przy chorobie Addisona rokowania są całkiem dobre. Zazwyczaj takiego psiaka udaje się ustawić farmakologicznie i wtedy naprawdę długo i w dobrej kondycji może sobie funkcjonować. Niestety jest to jedna z tych chorób, które lekarzom weterynarii przysparzają najwięcej problemów diagnostycznych, ponieważ objawowo przypomina wiele innych schorzeń. I na ogół zanim, w którymś momencie wpadniemy na pomysł, że to może być problem hormonalny, bierzemy pod uwagę zupełnie inne choroby. Dlatego jej zdiagnozowanie daje nam ogromną satysfakcję i potem samo leczenie to już tak naprawdę pikuś.
Choroba Addisona – diagnostyka
Najczęściej takie psiaki trafiają do gabinetu weterynaryjnego z powodu przewlekłych, nawracających problemów przewodu pokarmowego. Zazwyczaj są to wymioty, biegunki. Po zastosowaniu odpowiedniego leczenia objawowego, czyli płynoterapii oraz leków osłonowych te zwierzątka pozornie zdrowieją, lecz szybko wracają z tymi samymi objawami.
Na ogół bierzemy pod uwagę zapalenie żołądka, jelit, zapalenie trzustki, choroby wątroby, różnego rodzaju stany zapalne w organizmie. Często też bierzemy pod uwagę przewlekłą chorobę nerek z tego względu, że choroba Addisona również objawia się nadmierną ilością wypijanej wody i zwiększoną ilością oddawanego moczu. Mogą też być podwyższone parametry nerkowe w badaniach krwi. Kiedy parametry nerkowe są podwyższone, piesek jest apatyczny, smutny, wymiotuje, nie chce jeść, jest osłabiony, bardzo szybko się męczy, leczy się go objawowo, stosując płynoterapię. Zazwyczaj od razu jest poprawa. Ale jak tylko odstawi się płynoterapię objawy wracają. Zawsze wtedy warto sprawdzić, czy to nie jest choroba Addisona. Przyczyną wielu objawów jest to, że zwierzę się odwadnia, ma zaburzoną gospodarkę elektrolitową, często obniżony poziom glukozy. Zawsze, jeśli mamy nawracające objawy tego typu u młodych psów, warto zrobić test. Diagnostyka jest bardzo prosta. To jeden test stymulacji ACTH, wykonywany z krwi.
Drugi scenariusz przebiegu choroby Addisona to sytuacja zagrażająca życiu, czyli tzw. przełom nadnerczowy. Pies trafia do kliniki już we wstrząsie hipowolemicznym. Bardzo często jest niesiony na rękach, nie jest w stanie ustać, czasami traci przytomność. Wymaga wtedy natychmiastowej ingerencji lekarskiej, podania płynów, wyrównania poziomu elektrolitów i glukozy, podania sterydu. Niedobór sterydu bowiem powoduje bardzo wiele objawów. Jeśli uda się takiego pieska ustabilizować, to potem już rzadko ponownie trafia do nas w takim stanie. Sytuację udaje się zazwyczaj dobrze kontrolować za pomocą łatwo dostępnych leków.