Kalendarz szczepień

lek.wet. Franek Paśko 

Przychodnia weterynaryjna Jacek Bany w Legionowie 

Kalendarz szczepień – wiedza obowiązkowa dla każdego właściciela

Ruchy antyszczepionkowe nie objęły swoją działalnością psów – całe szczęście, bo niezaszczepiony pies to nie tylko ryzyko dla zdrowia psa, ale zagrożenie dla ludzi. 

Szczepienia u psów, tak jak szczepienia  dzieci, powinny być wprowadzone odpowiednio wcześnie, po to żeby wzbudzić odporność na najczęściej występujące, czasem śmiertelne w swoim przebiegu choroby zakaźne.

Odporność szczenięcia 

Oczywiście przy prawidłowo rozwijającej się ciąży  szczenię rodzi się z możliwością pobrania od matki odporności siarowej – biernej. Przez około pięć do sześciu tygodni jest chronione przed chorobami zakaźnymi przez matczyne przeciwciała.

Około szóstego tygodnia życia poziom tych matczynych przeciwciał znacząco się obniża i organizm szczenięcia przestaje być chroniony.

Kalendarz szczepień

Podstawowy kalendarz szczepień, obejmuje szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym takim jak: nosówka, parwowiroza, choroba Rubartha, kaszel kenelowy.

W pierwszym okresie życie ten kalendarz obejmuje podanie trzech dawek szczepień. Pierwszą w okresie około 6 tygodnia życia i to jest szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie. Mniej więcej po trzech tygodniach, około dziewiątego, dziesiątego tygodnia życia dawka może zostać poszerzona i obok szczepień przeciwko nosówce i parwowirozie będzie też szczepienie przeciwko chorobie Rubartha i kaszlowi kenelowemu. Około dwunastego, trzynastego tygodnia życia podajemy ostatnią partię szczepień o takim samym składzie jak partia środkowa.

Szczepieniem obowiązkowym jest szczepienie przeciwko wściekliźnie. To jest obowiązek  właściciela, żeby przed końcem czwartego miesiąca życia, a dokładnie przed końcem szesnastego tygodnia życia psa doprowadzić go do lekarza weterynarii i poddać szczepieniu przeciwko wściekliźnie.

Szczepienia dodatkowe

Psa można jeszcze szczepić przeciwko leptospirozie, przenoszonej m.in. przez szczury jednak nie jest to zawarte w tym podstawowym kalendarzu szczepień, gdyż ta choroba nie zagraża każdemu zwierzęciu. Owszem – wrażliwy jest każdy pies, ale najczęściej podatne są zwierzęta żyjące w określonych warunkach na podmokłych i ciepłych terenach, są to np. psy mieszkające i pracujące w lesie, psy myśliwskie. Natomiast u typowo miejskiego psa, który niespecjalnie zagląda do śmietnika takie szczepienie nie jest zalecane.

Choroby zakaźne psów 

• Parwowiroza – atakuje szczenięta do szóstego miesiąca życia, w przypadku braku szczepienia może zaatakować także osobnika dorosłego. Choroba przenoszona jest przez odchody zarażonych zwierząt – lisów, kotów, świń, kaczek, innych psów.  W dzisiejszych czasach parwowiroza przyjmuje głównie formę jelitową – charakteryzuje się silną, czasem krwawą,  biegunką, wymiotami, bolesnością powłok brzusznych, gorączką. Choroba ma różny przebieg  – zależy to od rodzaju wirusa, kondycji i wieku psa. Bywa, że dorosłe psy chorują bezobjawowo.  Parwowirozę leczy się kroplówkami, czasem podaje się antybiotyki by nie dopuścić do rozwoju bakterii. Niestety – śmiertelność psów w tej chorobie jest znaczna. Najskuteczniejszą formą ochrony przed tą chorobą jest szczepienie. Psy niezaszczepione nie powinny mieć kontaktu ze środowiskiem innych psów.

• Leptospiroza (choroba Weila) – choroba zakaźna wywoływana przez kilka typów bakterii z rodziny leptospira, przenoszona przez odchody zarażonych zwierząt (szczury, zwierzęta leśne) – bakterie trafiają do organizmu przez uszkodzoną skórę i błony śluzowe. W przypadku młodych, nieszczepionych psów ma wysoką śmiertelność.  Podstawowe objawy choroby to brak apetytu, wysoka temperatura, zapalenie żołądka i jelit, czasem zapalenie nerek, zapalenie mięśni. Najcięższą  postacią choroby jest forma posocznicowa – wysoka gorączka, torsje, wybroczyny na skórze, duszności, krwawienie dziąseł, uszkodzenie serca. śmierć zwierzęcia następuje w przeciągu kilku godzin. Wcześnie wykrytą leptospirozę leczy się antybiotykami.

Uwaga! Leptospiroza jest  niebezpieczna dla człowieka!

• Nosówka – zakaźna choroba wirusowa,  z  możliwymi powikłaniami w postaci wtórnych zakażeń bakteryjnych. Pies może zachorować   w każdym wieku,choć najczęściej występuje u szczeniąt w wieku 2 – 5 miesięcy. Wirus nosówki przenosi się drogą kropelkową lup pokarmową przez nosicieli i chore zwierzęta (wydzielina z nosa, spojówek, ślina i mocz). Wirus nosówki namnaża się w migdałkach i węzłach chłonnych śródpiersiowych, w ciągu kilku dni dociera do wszystkich narządów limfatycznych, powodując  ich uszkodzenie i silną immunosupresję – atakowane są komórki układu oddechowego, pokarmowego, moczowego, skóry oraz układu nerwowego.  Choroba zaczyna się silną gorączką, wysiękiem z nosa i spojówek,  a kończy nawet śmiercią zwierzęcia.  Nosówka ma kilka postaci w tym płucną (zapalenie płuc), oczną (zapalenie spojówek), żołądkowo – jelitową, skórną (ropne pęcherze), nerwową ( może skutkować padaczką).  Zarażenie nosówką potwierdza się badaniami laboratoryjnymi. Leczenie polega na niwelowaniu objawów i zwalczaniu wtórnych infekcji oraz wzmacnianiu odporności. W okresie rekonwalescencji bardzo ważna jest odpowiednia dieta.
• Choroba Rubartha (zakaźne zapalenie wątroby psów) –  choroba wirusowa atakująca komórki śródbłonkowe  wątroby, nerek, śledziony i/lub  płuc. Źródłem zakażenia są chore psy i nosiciele wydalający wirusa ze śliną, moczem i kałem. Do zakażenia może dojść drogą pokarmową lub kropelkową. Rekonwalescenci mogą zarażać  nawet 6-9 miesięcy po ustąpieniu choroby. Źródłem zakażenia mogą być też pchły. W przebiegu nadostrym choroby śmiertelność wynosi 100% – zgon następuje bardzo szybko i trudno stwierdzić chorobą. W pozostałych przypadkach choroba trwa 5 – 7 dni i przebiega z gorączką, wymiotami, bólami brzucha, kaszlem, wybroczynami.  Postać przewlekła może zakończyć się długotrwałą i łagodną infekcji, w wyniku której występuje zwłóknienie wątroby. Leczenie polega na łagodzeniu objawów i wzmacnianiu psa przez nawadnianie i podawanie leków osłonowych.
• Kaszel kenelowy – zakaźna  choroba atakująca psy w każdym wieku. Do zakażenia dochodzi na ogół  w psich hotelach, schroniskach, na wystawach. Możliwym powikłaniem choroby jest przewlekłe zapalenie oskrzeli i niewydolność oddechowa,  ale na ogół po 7 – 14 dniach następuje wyzdrowienie.  Kaszel kenelowy objawia się temperaturą około 39,5C, suchym kaszlem z wymiotami, pokasływaniem, powiększeniem migdałków, wydzieliną z nosa.  Zwierzę może być osowiałe i apatyczne, nie wykazuje chęci do żadnego ruchu (spacer, zabawa). Terapia polega na podnoszeniu odporności i niwelowaniu objawów.

• Wścieklizna  – choroba, której głównymi nosicielami są zwierzęta dzikie i domowe (psy i koty). Zwierzę zaraża się przez pogryzienie – szczególnie ryzykowne są rany na psyku, szyi i klatce piersiowej. Choroba ma różny, najczęściej długi okres wylęgania – od 1 do 3 miesięcy.  Jeśli wirus wścieklizny obecny jest w ślinie psa oznacza to, że mamy do czynienia z ostatnim  stadium tej choroby  – to właśnie ukąszenie przez zwierzę w tym stadium jest niebezpieczne dla człowieka.  Zwierzęta chore na wściekliznę zwykle się usypia, w Polsce obowiązuje całkowity zakaz ich leczenia.Chore zwierzęta zachowują się  nietypowo – często wpadają w szał, są  nieposłuszne, agresywne i otępiałe;  możliwe są biegunki lub zaparcia, wymioty, ślinotok, brak apetytu, gorączka, trudności w przełykaniu. Zarażone zwierzę często stuka zębami, charakterystyczny jest zwisający z pyska język. Następny etap to porażenie kończyn, czasem zez rozbieżny. W ciągu tygodnia zwierzę zdycha.

Zobacz też: 

Jak wybrać psa dla siebie

Tłuszczaki

Szczenię w domu – pierwszy spacer, pierwsza wizyta u weterynarza