lek. wet. Agnieszka Neska-Suszyńska – konsultant ds. nefrologii, urologii, endokrynologii
SpecVet – Specjalistyczna Przychodnia Weterynaryjna
Przewlekła choroba nerek u psów zazwyczaj dotyczy starszych zwierząt
Przewlekła choroba nerek u psów dotyczy głównie starszych zwierząt. Przy chorobach przewlekłych jest tak, że kiedy już mamy rozpoznanie, trudno jest ustalić pierwotną przyczynę. Czynników, które potencjalnie mogą spowodować, że rozwinie się przewlekła choroba nerek może być kilka albo nawet kilkanaście. Czasami trzeba przeanalizować całe życie zwierzęcia, np. ustalić na co chorował, bo mógł mieć schorzenia, które predysponują do przewlekłej choroby nerek.
Choroba Cushinga, cukrzyca, alergia
Jeżeli zwierzak przeszedł zapalenie trzustki to jest bardzo prawdopodobne, że wszystkie zaburzenia, które wtedy towarzyszą długoterminowo, mogły wpłynąć na to, że nerki u zwierzaka w starszym wieku nie funkcjonują prawidłowo. Czynność nerek należy też monitorować przy chorobach kardiologicznych. Jeżeli zwierzak dostawał przez całe życie duże ilości leków, bo np. był alergikiem, to również możemy się u niego spodziewać problemów z nerkami w późniejszym wieku. Jeżeli zwierzak ma zespół Cushinga (nadczynność kory nadnerczy), to nerki prawdopodobnie też się odezwą. Przy cukrzycy – także. Około 60% pacjentów przewlekle dializowanych ma cukrzycę. Również zwierzęta z zapaleniem stawów mają słabe nerki. Tak więc, istnieje szereg chorób, które predysponują do zaburzeń pracy nerek. Leki, które zwierzak kiedyś dostawał, też mogą powodować, że w późniejszym wieku nerki będą słabsze. Mamy także ogólnoustrojowe choroby, które mogą się objawiać się właśnie problemami z nerkami. Coraz częściej diagnozujemy zakażenie boreliozą, anaplazmą i ehrlichią, które często dają symptomy przewlekłej choroby nerek, o czym też należy pamiętać.
Przewlekła choroba nerek może się różnie objawiać. Różne są też metody leczenia, w zależności od stopnia zaawansowania choroby i schorzeń, które jej towarzyszą. Czasami wystarczy odpowiednia dieta, a czasami regularne podawanie kroplówek czy dializowanie.
Niepokojące chudnięcie
Przewlekła choroba nerek może się różnie objawiać. Wszystko zależy od tego, jak bardzo zwierzak jest wrażliwy, jak uważnie właściciel obserwuje swojego zwierzaka. Do najczęściej opisywanych, takich klasycznych objawów należą zwiększone pragnienie i oddawanie moczu. Wiem jednak, że właściciele często tego nie zauważają, bo na przykład zbiegnie się to z tym, że jest ciepło, więc zwierzak więcej pije. Dlatego dopóty, dopóki pies nie zacznie załatwiać się w domu, niektórzy nie są w stanie odnotować, że więcej siusia. Natomiast u 95% pacjentów, którzy do mnie trafiają z przewlekle chorymi nerkami, obserwuję powolną utratę masy ciała. Zwierzaki chudną. To nie jest proces gwałtowny, jak w stanach ostrych, ale są to zwierzaki, które straciły średnio 10-20% masy ciała, a czasem znacznie więcej.
Brak apetytu
Jeżeli zwierzak nie przychodzi w stanie bardzo złym to zazwyczaj wciąż ma apetyt, ale właściciel mówi, że grymasi. Tłumaczy, np. że zmienił karmę i psu nie smakuje, albo że się zestarzał i zrobił się kapryśny. Wygląda to tak, że zwierzak nie chce jeść tego, co ma w misce, ale jak dostanie od właściciela z talerza kotleta, to go zjada ze smakiem. Tak jest przez 2-3 dni, a potem znowu nic nie chce jeść. To są objawy choroby. Zdrowe psy raczej nie są kapryśne i natychmiast zjadają to, co im damy do miski. Nie grymaszą, nie przewracają oczami, tylko mają dobry apetyt i są aktywne.
Ospałość i wymioty
Kolejny objaw, który może towarzyszyć przewlekłym chorobom nerek, to ospałość. Zwierzaki są lekko przytrute toksynami mocznicowymi, w związku z czym są bardziej ospałe i apatyczne. Właściciel często zrzuca to na karb tego, że zwierzak się zestarzał, więc ten objaw go jakoś bardzo nie martwi. Jednak zwierzaki te mają nierzadko zaburzenia gastryczne i wymiotują. Na to również powinniśmy zwrócić uwagę. Ale dla mnie najważniejszym objawem przewlekłej choroby nerek jest po prostu słaby apetyt. Jako właściciel psów stwierdzam, że gdyby mój pies nie zjadł kolacji, co się jeszcze nigdy w życiu nie zdarzyło, na pewno następnego dnia zrobiłabym mu badanie krwi. Wiem, że moje psy jedzą z wielkim smakiem i gdyby ten apetyt nagle się zaczął zmniejszać, na pewno wzbudziłoby to moje podejrzenia.
Jak leczyć?
Nie ma schematu leczenia przewlekłej choroby nerek. Gdyby to było takie proste, to proszę mi wierzyć, siedziałabym w domu i sprzedawała broszurki. Każdy zwierzak przy przewlekłej chorobie nerek ma inne zaburzenia i wymaga innego leczenia. Oczywiście ważnym elementem terapii na ogół jest dieta, zwłaszcza we wczesnej fazie choroby. Ale trzeba wykluczyć, czy zwierzę nie ma żadnych innych współtowarzyszących zaburzeń. W zależności od tego, jakie one są, takie leczenie jest dobierane. Jeżeli się odwadnia to wymaga kroplówek, ale jeżeli jest ładnie nawodnione, to wcale nie trzeba mu tych kroplówek podawać. Wszystko zależy od stanu ogólnego zwierzęcia, od wyników badań krwi, badań USG, moczu, rentgena.
Przewlekła choroba nerek u psów dotyka najczęściej starsze zwierzęta. Może się różnie objawiać, ale najczęstszym i najłatwiejszym do zaobserwowania symptomem jest brak apetytu i chudnięcie. Należy wtedy pójść do weterynarza i zrobić psu wszystkie badania. Leczenie tego schorzenia zawsze zależy od ogólnej kondycji psa, wyników badań i ewentualnych dolegliwości towarzyszących chorobie nerek.
