lek. wet. Jakub Boguszewski – okulista
Przychodnia dla zwierząt Vetika
Jak zbadać zwierzęciu wzrok, mieć pewność, że widzi?
Jak zbadać zwierzęciu wzrok, jeśli ono nie może nam powiedzieć czy widzi? Istotą każdego badania okulistycznego jest zawsze sprawdzenie wzroku, które wchodzi w skład badania neurookulistycznego, czyli badania na pograniczu neurologii i okulistyki. Ponieważ zwierzę nie powie nam czy coś widzi czy nie, musimy się opierać o badania dodatkowe. Dlatego robimy kilka różnych testów. Jednym z nich jest tzw. próba „reakcja obronna”. Jedno oko psa zasłania się ręką, a do drugiego przybliża się drugą rękę. Jeśli pies przymyka powiekę oznacza to, że badane oko widzi. Trzeba tylko pamiętać, by nie ruszyć za szybko tą ręką, ponieważ wytworzy się wtedy prąd powietrza, który zwierzę może odebrać jako zbliżający się przedmiot. Wtedy może mrugnąć nawet jeśli jest niewidome. Drugim sposobem na zbadanie tej reakcji jest chwycenie za pyszczek, puknięcie w nos, i zbliżenie dłoni do oka, żeby pies mrugnął. Puknięcie w nos jest po to, aby pies nawilżył oko. Wtedy wiemy, że próba jest miarodajna.
Jak zbadać zwierzęciu wzrok? Ponieważ pies ani kot nie powie nam, czy widzi czy nie, do badań wykorzystuje się różnego rodzaju testy.
Próba umieszczania
Kolejnym sposobem na sprawdzenie, czy zwierzę widzi, jest test z płatkiem waty. Umieszczamy rękę z watą nad głową psa i upuszczamy płatek. Możemy wtedy zaobserwować, czy zwierzę podąża za nim wzrokiem. Jeszcze inna metoda to tzw. próba umieszczania. Chwytamy zwierzę, przysuwamy do krawędzi stołu i patrzymy, czy próbuje oprzeć łapkę na stole. To są cztery próby, które ułatwiają nam sprawdzenie czy pies lub kot widzi, czy nie.
Odruch źreniczny
Zawsze należy sprawdzić, czy oboje oczu widzą tak samo dobrze, czy nie jest przypadkiem tak, że wszystkie próby wychodzą dodatnio, ale jedno oko szwankuje. I nie sprawdziliśmy tego dokładnie. Jeszcze jedna bardzo ważna uwaga, dotycząca reakcji źrenicznej oka. Zwężenie i rozszerzenie się źrenicy nie jest oznaką widzenia. Jest to odruch podkorowy i może wystąpić także u niewidzącego zwierzęcia. Czasami pieskom chorującym na zaćmę lekarz świeci w oko i patrzy, czy źrenica się zwęża pod wpływem silnego światła. Jeśli tak, to zakłada, że zwierzątko widzi, więc można usunąć zaćmę, wstawić sztuczną soczewkę i wszystko będzie okej. A po zabiegu okazuje się, że pies nie jednak widzi, ponieważ odruch źreniczny jest odruchem podkorowym.
Dno oka
Można też sprawdzić, czy pies widzi, wykonując test labiryntu. Na podłodze umieszczamy jakiś przedmiot, wołamy psa i sprawdzamy, czy idąc do nas ominie ten przedmiot. Oczywiście są robimy także badania dodatkowe: badanie potencjałów wzrokowych czy badanie ERG, czyli sprawdzenie czynności światłoczułych w siatkówce. Badamy również dno oka, patrzymy jak jest zbudowana siatkówka. Jakiś czas temu zdarzyła mi się taka sytuacja: do gabinetu przyszła pani z psem i powiedziała, że wpadł na futrynę. Raz. Zazwyczaj świetnie chodzi, radzi sobie idealnie w domu i poza nim, ale raz wpadł na futrynę, więc pomyślała, że pójdzie z psem do okulisty. Badam temu psu dno oka, a tam praktycznie już nie ma siatkówki. Również wszystkie próby, o których wspominałem, wyszły negatywnie. Pies był totalnie ślepy. Jego właścicielka w ogóle tego nie zauważyła, choć musiało to trwać miesiącami. Zwierzę idealnie przystosowało się do środowiska, wiedziało na pamięć, gdzie co jest i doskonale sobie radziło.
Jak zbadać zwierzęciu wzrok, by mieć pewność, że widzi? Ponieważ pies ani kot, nie mogą nam powiedzieć, czy widzą czy nie, lekarz sprawdza wzrok za pomocą różnego rodzaju testów. Wykonuje też dodatkowe badania, takie jak np. sprawdzenie czynności światłoczułych w siatkówce, czy badanie dna oka.
