Antonina Kondrasiuk – zoopsycholog
www.zoospycholog.com
Kot i małe dziecko to dla rodziców wyzwanie
To dla wszystkich, dla zwierząt też, bardzo ważny moment, kiedy pojawia się nowy domownik i jest nim dziecko, które się rodzi w rodzinie. Często zdarzają się takie sytuacje, kiedy para bierze kota i przez jakiś czas ten kot jest traktowany jak dziecko. Jest oczkiem w głowie rodziny. No i raptem pojawia się w domu prawdziwe ludzkie dziecko. A to oznacza rywala i zupełnie nowa sytuację dla kota.
Koty przede wszystkim bardzo nie lubią zmian. Zwłaszcza im starszy kot, tym trudniej te zmiany przyjmuje. To się wiąże też trochę z tym, że koty nie lubią tracić kontroli nad tym, co je otacza. Zawsze mówię, że kot jest zwierzęciem, które znajduje się w środku łańcucha pokarmowego. Jest jednocześnie ofiarą i drapieżnikiem. Ponieważ jest ofiarą ma też w swoim repertuarze zachowań to, że musi kontrolować wszystko co się dzieje, żeby przeżyć. Ta kontrola nad otoczeniem daje mu poczucie pewności, że jeżeli wczoraj było tak i przeżył to, jeśli dzisiaj będzie tak samo albo podobnie, też przeżyje. Natomiast, jeżeli coś się zmieni, to już nie jest takie pewne. Kot i małe dziecko to zupełnie nowa sytuacja.
Pojawienie się kolejnego domownika, zwłaszcza dziecka, z punktu widzenia kota wnosi bardzo dużo nowych rzeczy. Są to na przykład zapachy, a także dźwięki, które mogą być dla kota trudne do zniesienia, gdyż kot ma dużo szersze spektrum słyszenia (słyszy również dźwięki bardzo wysokie ultradźwięki). Tak więc płacz dziecka, szczególnie noworodka, może być dla kota bardzo dojmujący, przykry. Wręcz bolący. Poza tym, wraz z pojawieniem się dziecka w domu kot traci uwagę opiekunów, często też traci część swojego terytorium. Na przykład nie może już wchodzić do pokoju, w którym śpi dziecko. To są takie zmiany, które kota raczej nie zachwycają. Ja zawsze radzę swoim klientom, żeby, jeśli jest taka możliwość i czas, przygotowali kota czy koty, które są w domu na przyjęcie tego nowego domownika.
Jest szansa, żeby kot i małe dziecko żyli w zgodzie. Trzeba jednak trochę im w tym pomóc. Przede wszystkim warto kota przygotować na pojawienie się w domu małego człowieka. A potem nie izolować zwierzaka, tylko pozwolić mu uczestniczyć w tym, co się wokół malucha dzieje. Jednocześnie należy mu przygotować miejsce, Taki mały azyl, w którym będzie mógł się schować.
Kot i małe dziecko – jak przygotować kota do nowej sytuacji
Można to zrobić zapoznając kota z nowymi, dziwnymi zapachami, np. kosmetyków do pielęgnacji niemowląt. Przyzwyczajać go powoli do dźwięku płaczącego dziecka, który można sobie ściągnąć z internetu i od czasu do czasu puszczać. Jeśli tego nie zrobimy, kiedy pojawi się nowy mały domownik, kot jednoznacznie będzie tę sytuację kojarzył z tym, że jemu się pogorszyło. Jeśli chcemy ograniczyć kotu jego terytorium, np. zakazać mu wstępu do sypialni od dnia, kiedy wrócimy z noworodkiem ze szpitala, zróbmy to zawczasu. Wtedy on się powoli do tego przyzwyczai i później nie będzie to dla niego szokiem.
Ważne, żeby pojawienie się dziecka w domu kojarzyło się kotu dobrze, żeby w przyjemnych okolicznościach to dziecko poznawał. Ważne jest również, żeby był uczestnikiem wszystkiego, co dzieje się przy dziecku. Koty są bardzo ciekawskie, lubią też wszystko wiedzieć, wszystko kontrolować. Kiedy więc dziecko karmimy, kąpiemy lub przewijamy, zróbmy gdzieś obok przewijaka czy wanienki, takie stanowisko, gdzie kot będzie mógł wskoczyć i sobie obserwować, nikomu nie przeszkadzając. Możemy nie chcieć, żeby się rozkładał na przewijaku ani żeby wchodził do wózka czy do łóżeczka – to akurat może nam nie odpowiadać. Ale należy pozwolić mu uczestniczyć w nowej sytuacji i go nie izolować.
Kot i małe dziecko – pierwsze spotkanie
Kiedy dziecko z mamą przyjeżdża do domu ze szpitala, kot powinien móc podejść, powąchać niemowlę, zobaczyć co się dzieje, co nowego się pojawiło. To są rzeczy, które na pewno trzeba zrobić. Natomiast potem, kiedy już dziecko jest w domu, warto zapewnić kotu takie miejsca, w które może się oddalić. Odizolować, kiedy tego potrzebuje. Powinien mieć jakiś zaciszny kąt, w którym będzie mógł się schować, uciec od płaczu, od raczkującego czy biegającego po domu małego dziecka. Może to być półka w szafie albo jakieś miejsce położone wyżej, w którym będzie bezpieczny, poza zasięgiem dziecięcych rączek.
Kiedy dziecko jest malutkie pilnujemy, żeby kot nie wskakiwał do łóżeczka, żeby nie położył się dziecku na twarzy. To się może zdarzyć i nie znaczy, że kot ma złe intencje. Natomiast później, kiedy dziecko zaczyna się poruszać, przemieszczać, to ono może być zagrożeniem dla kota. Dlatego kot musi się czuć bezpiecznie. Musi wiedzieć, że zawsze kiedy chce, może być przy dziecku, a jeśli nie chce – może odejść i gdzieś się zaszyć. Bardzo często spotkanie kota z dzieckiem kończy się wielką przyjaźnią. Kot lubi się przytulić do dziecka, które jest cieplutkie, milutkie. Oczywiście pod kontrolą dorosłych. Zawsze mówię, że zwierzęta i dzieci muszą być pod kontrolą dorosłych. Nigdy nie wiadomo, co zwierzakowi przyjdzie do głowy. Nie wiadomo też, co dziecku może nagle przyjść do głowy. Dlatego, dopóki dziecko nie dorośnie i nie będzie świadome co może, a czego nie może robić, kontrola i obserwowanie tego, co się dzieje jest ważne i wskazane.
Kot i dziecko mogą zostać najlepszymi przyjaciółmi. Ale, żeby tak się stało, trzeba kota przygotować na pojawienie się nowego domownika. Jak to zrobić? O tym mówi Antonina Kondrasiuk – zoopsycholog.
